BASINA VE KAMUOYUNA ŞAP HASTALIĞINA KARŞI ALINAN ÖNLEMLER BİLİMSEL TABANDA YAPILMALIDIR! Ülkemizde tespit edilen ŞAP hastalığı nedeniyle 8 Mart 2023 itibariyle Hayvan hareketleri kısıtlanmış ve Hayvan satış yerleri kapatılmıştır. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ile hastalık görülen işletmelerden alınan numunelerin analiz sonuçlarına göre ülkemizde daha önce tespit edilmemiş olan SAT-2 serotipinin ülkemize sirayet ettiğini görmekteyiz. ŞAP hastalığı çift tırnaklılarda görülen akut seyirli bulaşıcılığı çok yüksek olan önemli bir hastalıktır. Bu nedenle üreticilerin hayvanlarını kaybetmelerine, verim kayıplarına, et ve süt arzında sıkıntılara, gıda enflasyonunun derinleşmesine, ekonomik neden olacaktır. SAT-2 serotipinin Afrika, Ortadoğu ülkeleri ve yakın zamanda Irak’ta tespit edildiği rapor edilmiştir. Bir çok bilim insanı bu serotipin ülkemize sirayet edebileceği öngörüsü sonucu acil önlem alınması gerektiğini defalarca vurgulanmıştır. Yaklaşık 10 yıl önce ülkemize sirayet eden ASİA-1 serotipinde olduğu gibi ŞAP hastalığının SAT-2 serotipi için de herhangi bir erken tedbir alınmamış olunduğu ve hastalığa karşı hazırlıksız olduğumuzu bir kez daha görmekteyiz. ŞAP gibi birbirine çapraz bağışıklığı olmayan 7 serotipi ve onlarca alt serotipi olan ve duyarlı popülasyonlarda %100’e kadar bulaşıcılık oranı olabilen viral bir hastalıktır. Hastalığa karşı bilimsel tabanda yapılabilecek en önemli mücadele koruma önlemleri olması gerekirken ve sınır komşularımızda tespit edildiği raporlarla kanıtlanmış olmasına rağmen Tarım ve Orman Bakanlığının bu konuyla ilgili herhangi bir ön hazırlığı olmadığını bir kez daha görmekteyiz. Hayvancılıkta gelişmiş ülkelerin ŞAP hastalığından korunmayı, temel tarım politikalarına dahil etmiştir ve çok katı kurallarla bu koruma yöntemlerini uygulamaktadır. Ülkemizde ise bu konuyla ilgili ciddi bir politika geliştirilmemiştir. Ülkemizde hayvan hareketleri ile ilgili tedbirlerin yetersiz olduğunu bir kez daha görmüş bulunmaktayız bu anlamda Tarım ve Orman Bakanlığı hayvan hareketleri ile ilgili idari para cezalarını neredeyse 1/40 oranında düşürerek kaçak hayvan hareketlerine adeta onay vermiştir. Hayvan hareketleri Veteriner Hekim muayenesi sonucu yapılması gerekirken yapılacak sevklerde il ve ilçe müdürlüklerine gitme ihtiyacı adeta ortadan kaldırılmış nereden geldiği bilinmeyen küpesiz hayvanların kimliklendirmesi 150 TL gibi komik bir ceza ile mümkün hale gelmiştir. Ayrıca uygulamada bulunan Veteriner Hekimlerin tüm uyarılarına rağmen araç dezenfeksiyonları için gerekli teçhizatlar sağlanmadığı gibi hiçbir müdürlüğe dezenfeksiyon ünitesi kurulmamıştır. Hayvan hastalıklarının yayılmasının önlenmesi amacıyla Bakanlık tedbirlerine uymayanlara (zorunlu aşı uygulaması gibi) 46 bin 159 lira idari para cezası uygulanmaktadır. Aşı uygulaması ile ilgili bir diğer sorun bakanlıkca zorunlu olarak yapılan aşılama için ücret alınmasıdır. Büyük bir kısmı döner sermayeye yatırılmak üzere alınan aşı ücreti üreticilerden alınmamalıdır. Veteriner sağlık sınıfının, mesleki saygınlını olumsuz etkileyen ve asıl işine odaklanmasına engel olan para alış verişinden kurtulması gerekmektedir. Veteriner sağlık sınıfına ödenen uygulama ücreti ek ödeme olarak bakanlık tarafından ödenmelidir. Şu an devam eden aşı çalışmaları Sat-2 Serotipine etkili olmadığı halde şap aşılamaları sürüden sürüye devam etmekte, Sağlık emekçilerine sürüler arası bulaşmayı önleyici teçhizat sağlanamadığından yeni pandemilere davetiye çıkarılmaktadır. ŞAP hastalığı gibi bulaşıcı bir hastalıkta tek başına karantina uygulamaları ve hayvan hareket kısıtlarının yeterli olmayacağı Aşılama ve diğer koruyucu hekimlik ile birlikte güçlü bir mücadele yöntemi izlenmesi gerektiği ortadadır. Hayvan hareketlerinin kısıtlanması ve Hayvan pazarlarının kapatılması tedbir için önemli bir adım olmasına rağmen bu tedbirlerin uygulanabilirliği ve sürdürülebilirliği ile ilgili soru işaretleri, herhangi bir cevaba kavuşmamıştır. ŞAP hastalığına karşı alınan önlemlerin bilimsel tabanda devam ettirilmesi, Hastalıkla ilgili mücadelelerin geçici önlemlerle değil kalıcı ve sürdürülebilir politikalarla yürütülmesi gerekmektedir. Sahada mücadeleye öncülük eden Veteriner Hekim Tekniker ve Teknisyen Sağlık Personelinin koruyucu ihtiyaçlarının ivedilikle sağlanması, yıpranma haklarının geri verilmesi, özlük haklarının düzeltilerek sahada daha aktif bir mücadele yürütülmesine ön ayak olunması gerekmektedir.22.03.2023 TARIM ORKAM-SEN MERKEZ YÖNETİM KURULU